De huilende dokter en zorg(en) op Samos

Mijn eerste twee weken als reisleidster op het Griekse eiland Samos zitten er bijna op en ik heb besloten toch maar weer wat observaties op papier te gaan zetten. De afgelopen dagen heb ik me regelmatig afgevraagd waarom ik er nooit eerder op gekomen ben om dit werk te gaan doen. De prachtige en zonnige werkplek, de fijne omgang met locals en gasten, de échte kennismaking met een andere cultuur, het continue regelwerk en het zelfstandig runnen van m’n toko hier, inclusief financiële rompslomp, passen goed bij me. Hoewel ik lange dagen maak, voelt het als een natuurlijke gang van zaken en niet als werk. Iedere week komt er een nieuwe groep mensen, die één of twee weken in ons hotel in Pythagorion verblijven. Bijna iedere dag is er een activiteit te boeken, maar alles kan en niets hoeft, dus je kunt ook lekker bij het zwembad gaan liggen bakken of je aan het strand laten vertroetelen op luxe ligbedden.

De eerste dagen hier stonden in het teken van voorbereiding en kennismaking. Met een enorme to-do-list ging ik op pad om overal deals te sluiten, mezelf en mijn reisorganisatie te profileren en het weekprogramma zo goed mogelijk voor te bereiden. De lieve Grieken ontvingen me met open armen, tafels vol lekker eten en veel gezelligheid. Al binnen een paar dagen voelde ik me thuis op dit relaxte eiland, waar iedereen elkaar lijkt te kennen. Het stadje Pythagorion is precies wat je je voorstelt bij een Grieks havenplaatsje: knus, vol met leuke winkeltjes en horeca, maar toch authentiek.

Deze zomer zit ik bovenop het nieuws. Eerst mocht ik van dichtbij meemaken hoe we bij Vluchtelingenwerk mensen wegwijs maakten in onze ingewikkelde samenleving. Nu ben ik in een land dat zo ongeveer ieder acht uur journaal van de afgelopen zes maanden wel gehaald heeft. Aanvankelijk dacht ik dat er van de economische crisis en de oversteek van nieuwe vluchtelingen naar Europa niet zoveel te merken was, maar hoe langer ik hier ben en hoe meer locals ik spreek, hoe meer ik hun zorgen zie.

Al op dag één kreeg ik te maken met een gast die zich niet goed voelde. Ik nam haar mee naar de dokter en hoewel het een particuliere (lees: dure) was, merkten we meteen het verschil met Nederland. Waar je bij ons meestal na 10 minuten al weer buiten staat en hoogstens een kwartiertje moet wachten, zaten we nu ruim twee uur in de wachtkamer tot de huisarts de twee patiënten voor ons had geholpen. De gesprekken waren door de deur heen duidelijk te volgen en gingen over vakantie, mooie plekken in Europa, het dagelijks leven van de dokter; kortom, hadden veel weg van een gezellig theekransje. Toen de deur uiteindelijk open ging en wij dan echt aan de beurt waren, ging de dokter eerst nog even gezellig met twee bekenden zitten kletsen, waarbij één haar rug masseerde. Eenmaal in de behandelkamer begon de dokter plotseling te huilen. Ze vertelde over haar scheiding, haar financiële problemen met haar ex-man en het feit dat ze gisteren een ongeluk had gehad met haar auto en nu geen nieuwe kon kopen. We toonden ons medeleven en het voelde even of de rollen waren omgedraaid. Gelukkig konden we haar troosten en na wat onderzoekjes werden we in vliegende vaart doorverwezen naar een specialist in de hoofdstad, waar we toevallig direct terecht konden.

Dus met gierende banden naar Samos Stad om daar door de taxi bij het ziekenhuis te worden afgezet. We kwamen terecht in een gebouw dat meer weg had van een bejaardenhuis in het Oostblok uit de jaren ‘70. Dokters, zusters of baliepersoneel waren nergens te bekennen, dus we zwierven door de gangen en werden van het kastje naar de muur gestuurd. Uiteindelijk vond ik een man in korte broek, hemd en op sportschoenen die zei dat hij dokter was. Hij zag dat ik Nederlander was en merkte meteen op dat een behandeling geld kost en dat hij wist dat wij Nederlanders ‘nogal moeilijk zijn met geld geven’. Ik wilde allerlei scherpzinnige opmerkingen terug maken, maar heb deze toch maar ingeslikt. Toen ik hem uitlegde dat we verzekerd zijn voor dergelijke zaken en gewoon vooruit konden betalen, onderstreepte hij hoe rijk wij het hadden dat we ons dure zorg konden veroorloven. We bleken helemaal niet in het publieke ziekenhuis te moeten zijn maar in een privé-kliniek, die voor de gewone Griek niet is weggelegd en waar de mensen ons en ons geld met open armen ontvingen. Met de betreffende dame bleek gelukkig niets mis te zijn en een zorg en behoorlijk wat geld lichter konden we weer terug naar het hotel.

Onder de gastvrije en vriendelijke buitenkant van mijn nieuwe Griekse vrienden schuilen zorgen. De enige manier waarop ik deze zorgen op dit moment kan wegnemen, is mijn gasten hier een fantastische tijd bezorgen. Want als het toerisme als inkomstenbron wegvalt, valt er hier niet zo veel meer te lachen. Gelukkig hebben ze één ding mee: hun prachtige eiland!